Epidemiologia jest nauką o występowaniu i uwarunkowaniach chorób, zaburzeń zdrowia i zjawisk zdrowotnych w określonych populacjach ludzkich oraz systemem działań wykorzystujących uzyskane informacje do zmniejszenia rozpoznanych problemów zdrowotnych  w populacji.
John M. Last, Dictionary of Epidemiology

1) Wykryć wpływające na zdrowie swoiste czynniki chorobotwórcze, czynniki gospodarza i czynniki środowiskowe, aby dostarczyć naukowych podstaw zapobiegania chorobom i urazom oraz promocji zdrowia
2) Określić względne znaczenie przyczyn choroby, niepełnosprawności i zgonu, aby ustalić priorytety badań i działań
3) Zidentyfikować te segmenty populacji, które ponoszą największe ryzyko specyficznych przyczyn złego stanu zdrowia [i odnoszą największe korzyści ze specyficznych interwencji], aby wskazane działanie mogło być właściwie ukierunkowane (działanie celowe)
4) Oceniać skuteczność zapobiegawczych i leczniczych programów i świadczeń na rzecz poprawy zdrowia populacji.\
Milton Terris, The Society for Epidemiologic Research (SER) and the future of epidemiology. Am J Epidemiol 1992; 136(8):909-915, p 912
5) Badać historię naturalną choroby od stadium przedklinicznego  do jej objawów w stadium klinicznym
6) Prowadzić obserwację występowania chorób  i urazów w populacjach oraz poziomów czynników ryzyka w sposób bierny – przez rejestrację zgłoszeń oraz w sposób czynny – przez gromadzenie opinii lekarzy i/lub prowadzenie badań terenowych
7) Podejmować dochodzenia w ogniskach epidemicznych, jak zakażenia szpitalne, skupiska chorób, zakażenia pokarmowe, zakażenia wodno pochodne, aby wykryć ich źródło i zwalczać epidemie (n. p. odry, różyczki, choroby wieńcowej serca, nadwagi)

Victor J. Schoenbach 1999, 2000, Epidemiology Definition, functions, and characteristics

Rozwijana przeze mnie wiedza naukowa zajmująca się czynnikami szkodliwymi, czyli noksologia (od łac. noxa - czynnik szkodliwy), uwzględnia szereg pomijanych zazwyczaj aspektów oddziaływania czynnika szkodliwego na człowieka, do których należy zróżnicowana podatność poszczególnych osób (rodzin) na czynnik szkodliwy występujący w pojedynkę lub wespół z innymi, wzajemnie potęgującymi niepożądane oddziaływanie na zdrowie. W noksologii za punkt wyjścia procesu diagnostycznego przyjmuje się przyczynę zgodnie z zasadą wyrażoną po łacinie słowami POSITA CAUSA, PONITUR EFFECTUS, czyli "gdy działa przyczyna, jest i skutek". Ów skutek z powodu wyżej przedstawionego może być trudno uchwytny i wbrew popularnym oczekiwaniom często niemożliwy do wykazania w oparciu o zbadanie pojedynczego pacjenta, choćby najbardziej gruntowne. Trzeba wówczas przeprowadzić badania epidemiologiczne, czy to o charakterze prowadzonej przez mój zespół szybkiej oceny epidemiologicznej (Rapid Epidemiological Assessment - RAE), czy też rozbudowanych i z tego powodu niezwykle kosztownych i bardzo podatnych na błędy w fazie projektowania badań populacyjnych.
Noksologia weryfikuje i obala mity tworzone przez firmy Public Relations, przeciwdziała krzywdzie społecznej, ale też bezpostawnym roszczeniom.
Łatwo się domyślić, że działanie w obszarze epidemiologii lekarskiej, często naraża konflikt ze znachorami, a więc osobami głoszącymi nieuprawnione poglądy na temat występowania i uwarunkowań chorób oraz zapobiegania chorobom i przedwczesnym zgonom.
Postępując według kodeksu etyki lekarskiej, czyli zgodnie ze swoim sumieniem i współczesną wiedzą medyczną, lekarz epidemiolog nie może posługiwać się metodami uznanymi przez naukę za szkodliwe, bezwartościowe lub nie zweryfikowanymi naukowo, ma przy tym obowiązek zwracania uwagi społeczeństwa, władz i każdego pacjenta na znaczenie ochrony zdrowia, a także na zagrożenie ekologiczne.
dr Zbigniew Hałat, lekarz medycyny specjalista epidemiolog

(...) "Rodzina jest powołaniem, które Bóg wpisał w naturę mężczyzny i niewiasty, ale jest inne powołanie komplementarne do małżeństwa: jest nim powołanie do celibatu i do dziewictwa dla Królestwa niebieskiego. To jest powołanie, które realizował sam Chrystus. Jak je rozpoznać? Jak za nim pójść?" (...) Opowiedź tutaj.